Khi tham gia thị trường chứng khoán, việc chọn lọc cổ phiếu tốt để đầu tư là bước đầu tiên giúp bạn tối ưu hóa nguồn vốn và giảm thiểu rủi ro. Tuy nhiên, biết cách tìm ra những cổ phiếu tiềm năng thật sự không phải là điều dễ dàng. Đừng lo, bài viết này từ Daday Happy sẽ chia sẻ 6 tiêu chí quan trọng giúp bạn đánh giá và chọn lọc cổ phiếu tốt nhất để đầu tư hiệu quả và bền vững.
1. Tỷ lệ Tổng nợ vay/Tài sản ngắn hạn dưới 1.1
Bạn có bao giờ nghe câu: “Muốn biết ‘sức khỏe’ của doanh nghiệp, hãy nhìn vào cách họ quản lý nợ”? Tỷ lệ Tổng nợ vay/Tài sản ngắn hạn là một thước đo quan trọng thể hiện mức độ công ty có thể thanh toán các khoản nợ hiện tại bằng nguồn tài sản lưu động.
- Giá trị khuyến nghị: Tỷ lệ này dưới 1.1 được coi là hợp lý.
- Ý nghĩa: Tỷ lệ thấp cho thấy doanh nghiệp ít phụ thuộc vào nợ vay ngắn hạn, giúp giảm gánh nặng tài chính, đặc biệt trong giai đoạn thị trường biến động.
Ví dụ, một doanh nghiệp ngành sản xuất có tỷ lệ nợ vay/tài sản dưới 1.1 dễ dàng vượt qua các khó khăn tài chính ngắn hạn hơn so với một doanh nghiệp cùng ngành có tỷ lệ 1.5.
2. Chỉ số thanh toán hiện hành trên 1.5
Nếu bạn đang tìm kiếm dấu hiệu doanh nghiệp quản lý tài chính ngắn hạn tốt, hãy chú ý đến Chỉ số thanh toán hiện hành – được tính bằng cách chia tổng tài sản ngắn hạn cho nợ ngắn hạn.
- Điểm chuẩn: Chỉ số này nên từ 1.5 trở lên.
- Ý nghĩa: Mức chỉ số cao hơn giúp đảm bảo công ty có đủ tài sản để thanh toán các nghĩa vụ tài chính ngắn hạn. Nhưng lưu ý, nếu chỉ số quá cao, điều này có thể ngụ ý rằng tài sản lưu động chưa được sử dụng hiệu quả.
Ví dụ, nếu công ty giữ tồn kho lớn nhưng không bán chạy, chỉ số này tuy cao nhưng không mang lại lợi ích thực sự.
3. Tăng trưởng EPS dương trong 5 năm liên tiếp
Bạn từng nghe về EPS (Earnings Per Share), hoặc nói đơn giản hơn là “Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu”, phải không? Đây chính là con số thể hiện khả năng tạo ra lợi nhuận từ mỗi cổ phiếu mà bạn nắm giữ.
- Yếu tố cần lưu ý: Tăng trưởng EPS phải dương liên tục trong 5 năm gần đây.
- Lợi ích: Điều này cho thấy doanh nghiệp có năng lực quản trị tốt và đang hoạt động hiệu quả trong môi trường kinh doanh biến động.
Hãy thử nghĩ đến các công ty công nghệ lớn trên thị trường Việt Nam: EPS dương đều đặn trong 5 năm thường gắn liền với tiềm năng bùng nổ doanh thu và lợi nhuận.
4. Chỉ số P/E hợp lý so với ngành
Chỉ số P/E (Price-to-Earnings) giúp bạn trả lời câu hỏi: “Giá cổ phiếu hiện tại có đắt không nếu so với lợi nhuận mà công ty tạo ra?”. P/E thấp hơn trung bình ngành thường là tín hiệu tích cực, nhưng không phải lúc nào cũng đúng.
- Cách sử dụng hợp lý: So sánh P/E của cổ phiếu đó với các doanh nghiệp cùng ngành hoặc trung bình ngành.
- Cảnh báo: P/E thấp có thể là cổ phiếu bị định giá thấp hoặc công ty đang gặp vấn đề nghiêm trọng về hiệu quả kinh doanh.
Ví dụ, nếu cổ phiếu ngành ngân hàng có P/E trung bình là 12, mà bạn tìm thấy công ty có P/E là 9, đó có thể là cơ hội đầu tư giá trị.
5. Tỷ lệ P/B dưới 1.2
Bạn muốn biết liệu cổ phiếu có đang được bán rẻ hơn so với giá trị sổ sách thực không? Hãy kiểm tra tỷ lệ P/B (Price-to-Book).
- Cách tính: P/B = Giá cổ phiếu / Giá trị sổ sách mỗi cổ phiếu.
- Khuyến nghị: Tìm kiếm P/B dưới 1.2. Một tỷ lệ thấp thường ám chỉ cổ phiếu đang bị định giá thấp hoặc là cơ hội trong dài hạn.
Tuy nhiên, không nên chỉ nhìn mỗi P/B mà bỏ qua các yếu tố khác như ngành nghề hoặc triển vọng kinh doanh của doanh nghiệp.
6. Cổ tức ổn định và tính thanh khoản cao
Khi chọn cổ phiếu để đầu tư dài hạn, hãy chú ý đến cổ tức. Một doanh nghiệp trả cổ tức ổn định cho thấy sức khỏe tài chính mạnh mẽ và gắn bó với cổ đông.
- Ý nghĩa của cổ tức: Thể hiện khả năng sinh lời và tạo niềm tin cho nhà đầu tư.
- Tính thanh khoản: Cổ phiếu có thanh khoản cao sẽ giúp bạn mua bán dễ dàng, giảm thiểu rủi ro “mắc kẹt” vốn.
Ví dụ, một số cổ phiếu thuộc ngành hàng tiêu dùng nhanh trên sàn HOSE không chỉ trả cổ tức thường xuyên mà còn có thanh khoản cao, giúp bạn tự tin khi giao dịch.
Những lưu ý khi đầu tư có chọn lọc
Ngoài 6 tiêu chí trên, bạn cần cân nhắc thêm:
- Tình hình ngành nghề: Lĩnh vực mà cổ phiếu hoạt động phải có tiềm năng phát triển và ít bị tác động bởi các yếu tố tiêu cực bên ngoài.
- Biến động thị trường: Luôn theo dõi tâm lý thị trường và các chính sách kinh tế vĩ mô từ chính phủ.
- Tâm lý kiên nhẫn: Đầu tư cổ phiếu là một hành trình dài hạn, bạn cần kiên nhẫn để nhận ra những “quả ngọt”.
Đầu tư thông minh để tối ưu lợi nhuận
Có thể nói, đầu tư chứng khoán không phải trò may rủi, mà là sự tính toán dựa trên dữ liệu, phân tích và kinh nghiệm. Việc tìm kiếm cổ phiếu tốt cần sự kiên nhẫn, kiến thức và cách đánh giá tổng quan về các chỉ số tài chính.
Hy vọng với 6 tiêu chí lọc cổ phiếu mà chúng tôi chia sẻ, bạn sẽ có được cái nhìn rõ ràng hơn trong quá trình lựa chọn cổ phiếu để đầu tư. Đừng quên trang bị thêm kiến thức về thị trường để tránh các rủi ro không đáng có.
